0

Kategorie

Kobalamina (Witamina B12)

Wyświetlanie wszystkich wyników: 22

Poniższy artykuł nie stanowi oferty handlowej, jak również reklamy. Artykuł ma charakter popularnonaukowy. Nie stanowi porady medycznej ani nie zastępuję konsultacji lekarskiej. Przed zastosowaniem skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Witaminą B12 nazywamy organiczny związek chemiczny, jakiego atomem centralnym jest kobalt. Często substancję tę spotyka się pod nazwą kobalamina lub czerwona witamina. W organizmie człowieka wspiera ona odporność na stres, poprawia nastrój, uspokaja nerwy, poprawia apetyt, jak również zapobiega anemii.

Coraz więcej mówi się też o tym, iż może ona zmniejszać ryzyko wystąpienia nowotworów, chorób psychicznych, jak również Alzheimera. Warto jednak wiedzieć, że nie ma pewności, co do tych działań. Jest ona potrzebna każdemu z nas, albowiem jej niedobór może przynieś szereg niekorzystnych skutków dla naszego organizmu. Z uwagi na fakt, iż występuje ona głównie w mięsie, to problem z tym mogą mieć w szczególności weganie oraz wegetarianie.
W ich przypadku występuje konieczność suplementacji tej witaminy. Pierwsze badania nad witaminą B12 rozpoczęto początkiem XX wieku. Należy mieć świadomość tego, iż kobalamina jest konieczna do utrzymania zdrowia fizycznego i psychicznego, ponieważ człowiek nie jest w stanie normalnie bez niej funkcjonować.

Właściwości Witaminy B12

Witamina B12 należy do witamin z grupy B. Tworzy ją grupa czterech związków, gdzie atomem centralnym jest kobalt (dzięki temu zyskała miano „kobalaminy”), jest ona jedną z najbardziej złożonych chemicznie witamin. Kobalamina cechuje się czerwonym kolorem, dzięki któremu nazywana jest „czerwoną witaminą”, a czasami nawet „najpiękniejszą z witamin”.

Niewielu z nas ma świadomość tego, iż jest ona jednym z fundamentów życia, ponieważ odgrywa kluczową rolę w procesie syntezy DNA, RNA, a także cząsteczek, jakie istotne są do utrzymania stabilności genomu (materiał genetyczny, jaki zawarty jest w podstawowym zespole chromosomów). Istotnym jest, że witamina ta swoje właściwości zachowuje tylko w środowisku obojętnym, ma ona także zdolność do kumulowania się w organizmie.

Dzięki temu nie musimy jej dostarczać z pożywieniem codziennie, albowiem wykorzystywana będzie przez organizm, aż do wyczerpania zapasów. Kobalamina pozytywnie oddziałuje na układ pokarmowy, układ krwionośny, a także wspiera zdrowie psychiczne. Witamina B12 charakteryzuje się działaniem antydepresyjnym. Interesującym jest, iż wytwarzana jest ona przez bakterie, które znajdują się w układzie pokarmowym zwierząt.

Zastosowanie (rola w organizmie) Witaminy B12

Witamina B12 ceniona jest z uwagi na pozytywny wpływ na układ nerwowy. Bierze ona udział w biosyntezie nukleotydów, a także choliny, jaka otacza nerwy. Kobalamina aktywnie uczestniczy w syntezie serotoniny, czyli bardzo ważnego hormonu, jaki wydzielany jest w podwzgórzu. Jej poziom wpływa na nasze samopoczucie, a także może wpłynąć na odczuwanie stresu.

Bierze ona także udział w syntezie metioniny (produkcji aminokwasu), jaka przebiega w komórkach ciała. Jeśli proces ten nie miałyby miejsca w naszym organizmie (co może stać się przy niedoborze witaminy B12), to wówczas spotkać nas mogą problemy z układem pokarmowym oraz jelitami. Oprócz tego witamina B12 reguluje ciśnienie krwi, poprawia libido, a także może zadziałać antydepresyjnie.

Czerwona witamina jest również niezbędna podczas produkcji erytrocytów (czerwonych krwinek) w szpiku kostnym. Jest to niezwykle ważna rola, albowiem dzięki temu możemy zapobiec wystąpieniu anemii. Często przez lekarzy wykorzystywana jest do leczenie niedokrwistości złośliwej (anemii). Po tę substancję równie chętnie sięgają osoby, jakie pragną wspomóc obniżenie poziomu cholesterolu LDL (złego cholesterolu). Może ona także pomóc chronić organizm przed wystąpieniem chorób serca oraz udaru.

Czasami wybierana jest jako produkt, który pomaga w łagodzeniu objawów zapalenia kaletki maziowej oraz astmy. Witamina B12 bierze także udział w procesie przetwarzania węglowodanów, tłuszczu oraz białek na energię. Dlatego też tak ważna jest w przypadku osób młodych, uczących się i studiujących, a także pracujących umysłowo. Jeśli notorycznie zmagasz się ze zmęczeniem, a także osłabieniem, to być może Twoim problemem jest niedobór tej substancji.

Należy również dodać, iż może ona pomóc zwiększyć koncentrację, wydajność mózgu, a w przypadku osób starszych pomaga zapobiec utracie pamięci. Czerwona witamina coraz częściej polecana jest również kobietom miesiączkującym, ponieważ jej regularne spożywania pomaga obniżyć obfitość krwawień oraz pomaga wyregulować cykl menstruacyjny.

Źródło (występowanie) kobalaminy

Witamina B12 występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego, na próżno zatem jej szukać w owocach, warzywach czy zbożach. Ciekawostką jest jednak to, że zwierzęta nie umieją jej produkować, albowiem wytwarzać potrafią ją jedynie bakterie. Przez pewien czas istniało podejrzenie, że kobalamina może występować w produktach roślinnych, niemniej jednak okazało się, iż jest to podobny związek.

Bogatym źródłem tej substancji jest między innymi wątroba, nerki, chude mięso, przetwory mięsne, sery, jajka, ryby (makrele, szczupaki), komórki jajowe ryb, owoce morza (kraby, małże), mleko oraz inne przetwory mleczne. O kobalaminę wzbogacone mogą być przetwory warzywne, między innymi kiszone ogórki oraz kiszona kapusta, ponieważ występuje w nich kwas mlekowy, a także batony energetyczne, płatki śniadaniowej i drożdże spożywcze.

Dzięki nim weganie mogę włączyć nieco kobalaminy w dietę, niemniej jednak zazwyczaj jest to niewystarczająca dawka.

Zapotrzebowanie

Każdy organizm potrzebuje odpowiedniej dawki witaminy B12. Dawniej, kiedy żywność nie była tak bardzo zmodyfikowana, to problem ten był nieco mniejszy. Dzisiaj produkty spożywcze straciły dużo na jakości, zatem musimy zdawać sobie sprawę z tego jak istotne jest, aby dostarczać odpowiednie jej ilości do organizmu. Według szacunków w tej chwili z niedoborem zmagać może się nawet kilkanaście procent populacji.

Ponadto istotnym jest, że zdolność do przyswajania witaminy B12 zanika po 50. roku życia. Problem ze zbyt małym dostarczaniem tej substancji mogą mieć również weganie. Zwiększone zapotrzebowanie na kobalaminę mają kobiety w ciąży, kobiety karmiące, sportowcy, a także osoby zmagające się z dysfunkcjami układu pokarmowego. Ciężko ustalić optymalną dawkę, ponieważ wszystko zależy od naszego organizmu.

Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest wykonanie badań krwi. Specjaliści z Instytutu Żywności i Żywienia zalecają spożycie 0,9 mcg (mikrogram) witaminy B12 dzieciom w wieku 1-3 lata, 1,2 mcg dzieciom w wieku 4-6 lat oraz 1,8 mcg dzieciom w wieku 7-9 lat. W przypadku młodzieży rekomendowana, dzienna dawka to od 1,8 mcg to 2,4 mcg. W przypadku osób dorosłych, nie ma rozróżnienia na płeć i wszyscy powinni dostarczać codziennie do swojego organizmu 2,4 mcg tej witaminy.

Nieco więcej potrzebują jej kobiety w ciąży – 2,6 mcg oraz kobiety karmiące – 2,8 mcg. Wyższą dawkę zaleca się osobom, które przyjmować będą witaminę B12 w celach leczniczych – ustala ją specjalista. Osoby zdrowe oraz mięsożerne w większości przypadków nie powinny się obawiać niedoboru witaminy B12.

Problem ten częściej tyczy się głównie wegetarianów, wegan oraz osób starszych, niemniej jednak spotkać może również każdego z nas. W takim przypadku może się okazać, że konieczna jest dodatkowo jej suplementacji. Warto jednak skonsultować się z lekarzem, gdyż zazwyczaj ilość spożywana w codziennej diecie jest wystarczająca. Decydując się na przyjmowanie suplementów należy liczyć się z tym, że dawki będą dość wysokie, ponieważ proces przyswajania tej witaminy jest bardzo złożony.

Przyczyny i skutki niedoboru

Przyczyną niedoboru witaminy B12 jest zazwyczaj nieodpowiednia dieta, bądź upośledzone jej wchłanianie. Na niedobór wpływ może mieć także alkoholizm, anoreksja oraz zaburzenia autoimmunologiczne. Pierwszym i najbardziej charakterystycznym objawem niedoboru kobalaminy jest zaczerwieniony i błyszczący język, na którym mogą pojawić się nawet owrzodzenia.

Niedobór witaminy B12 może nieść szereg niepokojących objawów, do których zalicza się przede wszystkim problemy ze strony układu nerwowego (uczucie mrowienia, drętwienie, zaburzenia czucia oraz zaburzenia równowagi), często spotykane jest rozdrażnienie, zmęczenie, zaburzenia nastroju, niepokój, drażliwość, stany depresyjne.

Inne dolegliwości, które mogą mieć miejsce przy deficycie kobalaminy to opóźnienie wzrostu, anemia, zaparcia, biegunki, nieregularne miesiączki, spadek odporności, spadek apetytu, demencja, kłopoty z koncentracją, problemy z zapamiętywaniem. Czasami spotykane jest także wypadanie włosów, trądzik, stany zapalne skóry oraz różnorodne wysypki. Warto mieć na uwadze także to, że niedobór tej witaminy może przyczynić się do zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych oraz miażdżycy wieńcowej.

Może on skutkować także wystąpieniem niedokrwistości złośliwej oraz anoreksji, albowiem w organizmie nie będzie wystarczającej ilości krwinek czerwonych. Osoby, które zmagają się z niedoborem z uwagi na upośledzone wchłanianie witaminy B12 (mają jej niedostateczną ilość, pomimo zalecanych dawek w diecie), to wówczas mogą oni się zmagać z chorobą Addisona-Biermera.

Należy mieć świadomość tego, że długotrwały niedobór czerwonej witaminy może skutkować nie tylko poważnymi chorobami, lecz w skrajnych przypadkach nawet śmiercią.

Przyczyny i skutki nadmiaru

Czerwoną witaminę ciężko jest przedawkować, ponieważ z uwagi na to, że rozpuszczalna jest w wodzie, to natychmiastowo wydalana jest z potem i moczem. Jeśli nieznaczenie będziemy przekraczać zalecane ilości, to nie powinniśmy odczuć skutków nadmiaru. Spożywanie przez długi okres czasu wysokich dawek witaminy B15 może doprowadzić do objawów uczuleniowych, a w niektórych przypadkach do trądziku.

Negatywne skutki uboczne mogą wystąpić, w momencie gdy witamina B12 zostanie podana domięśniowo. Zdarza się to wyłącznie w bardzo poważnych przypadkach i jest bolesne. Wówczas można odnotować zawroty głowy, bóle głowy, bóle mięśni, mdłości oraz biegunkę. Wystąpić mogą także reakcje alergiczne.

Przeciwwskazania (toksyczność)

Badania wykazują, że witamina B12 podana nawet w dużych dawkach nie jest toksyczna.

DARMOWA DOSTAWA

Przy zakupach powyżej 300 zł

BEZPŁATNE ZWROTY

14 dni na zwrot

BIO PRODUKTY

Posiadamy certyfikaty Bio

11,99 zł

InPost Paczkomaty

SZYBKA WYSYŁKA

Wysyłka od 12h

BEZPIECZNA PŁATNOŚĆ

Przelewy24
O autorze:

Kamil Plewka

Jestem pasjonatem zdrowego stylu życia i założycielem natur-sklep.pl, miejsca, gdzie moja pasja do ekologicznej żywności zamienia się w misję dostarczania Wam najlepszych, starannie wyselekcjonowanych produktów. Moja edukacyjna podróż rozpoczęła się na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu, gdzie zdobyłem tytuł magistra na kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji, specjalizując się w branży żywnościowej. To połączenie wiedzy technicznej i zarządczej dało mi solidne fundamenty do zrozumienia zarówno procesów produkcyjnych, jak i potrzeb konsumentów szukających zdrowych opcji żywieniowych. Prywatnie, jestem nie tylko propagatorem, ale przede wszystkim miłośnikiem zdrowej i ekologicznej żywności. Moje zaangażowanie w promowanie zdrowego odżywiania nie kończy się na półkach mojego sklepu – jest to sposób życia, który praktykuję każdego dnia, eksplorując i testując nowe, zdrowe produkty i przepisy, aby móc dzielić się nimi z Wami.

usercart