0

Kategorie

Poniższy artykuł nie stanowi oferty handlowej, jak również reklamy. Artykuł ma charakter popularnonaukowy. Nie stanowi porady medycznej ani nie zastępuję konsultacji lekarskiej. Przed zastosowaniem skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Jod to pierwiastek chemiczny zaliczany do fluorowców. Jego symbol to „I”, jednak w starszych książkach pojawia się także oznaczenie „J”. Ten mikroelement jest jednym z najsłabiej rozpowszechnionych pierwiastków w środowisku roślinnym i zwierzęcym, niemniej jednak jest on potrzebny do właściwej pracy organizmu. Dostarczyć możemy go dzięki odpowiednio zbilansowanej diecie. Większość z nas nie zdaje sobie z tego sprawy, jednak to właśnie ten pierwiastek odpowiedzialny jest za właściwą pracę tarczycy, jak i układu nerwowego. Ponadto jod pomaga utrzymać dobrą kondycję włosów, skóry i paznokci, a także wspomaga rozkład tłuszczów i białek. Jeśli nie zatroszczymy się o jego właściwą ilość w naszym organizmie, to dojść może zarówno do niedoboru, jak i nadmiaru tego cennego pierwiastka. Niedostateczna ilość jodu prowadzi głównie do niedoczynności tarczycy, która może nieść za sobą szereg przykrych konsekwencji. W przypadku kobiet w ciąży niedobór tego mikroelementu może skutkować uszkodzeniem mózgu u płodu. Nadmiar jodu występuje głównie u osób zmagających się między innymi z autoimmunologicznymi chorobami tarczycy. W wyniku tego dojść może do nadczynności tarczycy, nadmiernego wydzielania śluzu w oskrzelach, a czasami nawet do pojawienia się zmian skórnych. Dlatego już dzisiaj należy zdać sobie sprawę z tego, aby troszczyć się o odpowiednią ilość tego zapomnianego dzisiaj pierwiastka. Warto wiedzieć, że jod odkryty został początkiem XIX wieku przez Bernarda Courtois, francuskiego chemika i przemysłowca. Nie był on jednak w pełni tego świadomy, albowiem wydzielił się on przypadkowo, w trakcie przerobu popiołu z wodorostów. Dokładnie przebadał ten pierwiastek Joseph Louis Gay-Lussac, również francuski chemik, który nazwał ten mikroelement. Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej na temat jodu, to zachęcamy Cię do zapoznania się z niniejszym artykułem.

Właściwości Jodu

Jod to pierwiastek, którego największe ilości znajdują się w wodzie i glebie okolic nadmorskich. Im dalej od morza przebywamy, to ziemia jest coś bardziej zubożała w ten niezwykle cenny mikroelement (wynika z tego, że najmniej jodu zawierać będą wody i gleby położone w górach i okolicach). Będąc nad morzem dostarczamy do organizmu duże ilości jodu, albowiem zawarty jest on w tamtejszym powietrzu. Ciekawostką jest, że największa ilość naturalnego jodu w Europie są nad Morzem Batyckim, a dokładnie do 300 metrów od linii brzegowej. Osoby niezamieszkujące wybrzeża muszą dostarczać jod do organizmu wraz z codzienną dietą. Dobrze jest wiedzieć, że pierwiastek ten rewelacyjnie wchłania się z przewodu pokarmowego. W organizmie człowieka występuje zwykle od 20 mg do 50 mg jodu. Najobficiej występuje on w tarczycy (magazynowane jest tam około 70% tego mikroelementu), która wytwarza hormony (tyroksynę, trójjodotyroninę oraz kalcytoninę), wpływając przy tym na gospodarkę wapniowo-fosforową organizm, a także prawidłowy metabolizm. Jod nie jest pierwiastkiem często spotykanym, największe jego ilości znajdziemy w solankach oraz wodzie morskiej. Ponadto ten mikroelement towarzyszy pokładom saletry potasowej. Swoje zastosowanie znajduje przede wszystkim w medycynie, gdzie wykorzystywany jest do walki z chorobami tarczycy, a także jako środek dezynfekujący (w postaci jodyny). Oprócz tego jod używany jest w fotografii oraz produkcji barwników.

Zastosowanie (rola w organizmie)

Jod to pierwiastek śladowy, jaki odgrywa kluczową rolę w naszym organizmie, jest niezbędny do tego prawidłowego funkcjonowania. Przede wszystkim istotny jest z uwagi na syntezę hormonów tarczycy oraz zachowanie jej właściwej budowy oraz czynności. Pierwiastek ten konieczny jest do produkcji hormonów tarczycy – tyroksyny oraz trójjodotyroniny, które odpowiedzialne są za szereg zachodzących w organizmie procesów. Jeśli w naszym organizmie odpowiednie będzie stężenie tych hormonów, to wówczas nasz mózg będzie prawidłowo się rozwijał i funkcjonował. Ponadto właściwie działał będzie także układ nerwowy, mięśnie, serce, nerki oraz przysadka mózgowa. Nie można zapomnieć o tym, że hormony tarczycy normują proces wzrostu oraz dojrzewania komórek. Hormony te uczestniczą także w procesach oddychania komórkowego, a także wytwarzania energii. Odpowiednia ilość tyroksyny oraz trójjodotyroniny niezbędna jest do utrzymania właściwej temperatury ciała. Nie można pominąć także tego, że jod jest pierwiastkiem wspierającym walkę z chorobami tarczycy, a także rozkład białek i tłuszczów. Ponadto jest mikroelementem, który pomocny jest w utrzymaniu właściwej kondycji skóry, włosów i paznokci. Jod dodatkowo nasila popęd płciowy. Coraz częściej mówi się o tym, że może pomóc w leczeniu torbieli piersi.

Źródło (występowanie)

Jod znaleźć możemy w wielu produktach spożywczych, które kupimy w każdym sklepie. Duże ilości jodu występują w wątrobie, owocach morza oraz rybach (przede wszystkim wyróżnia się halibuta, mintaja, makrelę wędzoną, tuńczyka, śledzia, łososia oraz dorsza), co bez dwóch zdań będzie dobrą informacją dla osób uwielbiających tego typu produkty. Ponadto jod znaleźć można także w mleku, jajkach, serze edamskim oraz przetworach. Pragnąć podwyższyć poziom jodu w organizmie sięgnąć można po brokuły, sałatę, kalarepę, rzepę, kukurydzę, pomidory, pomarańcze oraz orzechy laskowe. Bogate w jod są ponadto algi morskie oraz pieczywo. Ważnym źródłem jodu jest w naszym kraju sól jodowana, w którą wyposażyć powinni się głównie górale oraz osoby zamieszkujące tereny położone nieopodal gór. W naszym kraju obowiązek jodowania soli ma miejsce od 1997 roku. Warto jednak wiedzieć, że zawarty w soli jod naturalnie się ulatnia.

Zapotrzebowanie

Ogólnie podaje się, że dzienne zapotrzebowanie na jod wynosi od 150 µg do 300 µg, jest to ilość, która gwarantuje odpowiednią pracę tarczycy. Tym samym właściwie wykonywane będą wszystkie czynności organizmu, jakie regulowane są przez ten gruczoł. Musimy pamiętać, że jod korzystnie wpływa na kondycję fizyczną, psychiczną, a także wygląd zewnętrzny. Dobowa dawka jodu zależna jest od wieku oraz stanu fizjologicznego. Podaje się, że niemowlęta do 1. roku życia przyjmować powinny 50 µg jodu na dobę. Dzieci mające od 1 do 3 lat spożywać dziennie winny 70 µg, natomiast dzieciaki w wieku 4-6 lat powinny przyjmować 90 µg tego mikroelementu. W przypadku dzieci od 6. roku życia do 10. roku życia zalecana dawka to 120 µg, natomiast u nastolatków (do 18. roku życia) rekomendowana, dzienna dawka to 150 µg. Osoby dorosłe każdego dnia powinny spożywać około 200 µg jodu. Kobietom ciężarnym rekomenduje się dzienne spożycie 230 µg jodu, natomiast kobietom karmiącym – 250 µg tego pierwiastka. Z uwagi na to, że jod znaleźć można w wielu produktach spożywczych, to jego suplementacja powinna być stosowana tylko w wyjątkowych sytuacjach. Warto skonsultować ten fakt ze specjalistą. Dzisiaj jod dostępny jest w płynie, tabletkach oraz kapsułkach.

Przyczyny i skutki niedoboru

Z niedoborem jodu zmagają się przede wszystkim osoby, które żyją z dala od terenów nadmorskich, gdzie gleba i powietrze ubogie są w ten mikroelement. Niedobór często spotykany jest również w przypadku kobiet ciężarnych, albowiem płód już od 12 tygodnia potrzebuje ten pierwiastek (oczywiście pobierany jest on z zasobów matki). Na zmniejszenie ilości jodu wpływa wzrost estrogenów, czyli hormonów kobiecych. Przyczyną niedoboru jodu może być także karmienie piersią, gdyż jod dostarczany jest wraz pokarmem niemowlakowi. Należy mieć świadomość tego, że długotrwały niedobór jodu może doprowadzić do powiększenia tarczycy – wystąpi wówczas wole endemiczne wynikające z niedoboru jodu. Jeśli będzie ono rosnąć, to wówczas uciskać będzie na przełyk i tchawicę. Może ono także utrudniać oddychanie. Niewystarczająca ilość jodu podczas ciąży może niezwykle niekorzystnie wpłynąć na płód (zahamowanie wzrostu, opóźnienie umysłowe, głuchota) Dojść może też do przerostu tarczycy, jak również do opóźnienia rozwoju mózgu. Niedoczynność tarczycy wynikająca z niedoboru jodu ma szereg negatywnych skutków, które odbić mogą się na naszym zdrowiu. W przypadku najmłodszych dojść może wówczas do zahamowania rozwoju psychicznego i fizycznego. Początkowo może objawiać się to kłopotami z zapamiętywaniem. Kobiety planujące ciąże także nie powinny dopuścić do niedoboru jodu, gdyż może to skutkować poronieniem. Najczęściej występujące objawy deficytu tego mikroelementu to apatia, znużenie, senność, brak energii, obniżenie popędu płciowego, suchość skóry, spadek koncentracji, a także obniżona odporność na stres. Pojawić może się także drżenie kończyn, wypadanie włosów, kruchość paznokci, zaburzenie cyklów miesiączkowych, a nawet podwyższenie cholesterolu. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o właściwą ilość tego mikroelementu.

Przyczyny i skutki nadmiaru

Ciężko przedawkować jest jod pochodzący z produktów spożywczych, niemniej jednak nadmiar czasami odnotowywany jest u osób, które zmagają się z autoimmunologicznymi chorobami tarczycy. W ich przypadku powinna być ściśle kontrolowana ilość spożywanego jodu, albowiem nawet zalecane ogólnie dawki mogą w ich przypadku doprowadzić do nadczynności tarczycy. Najczęstsze skutki namiaru jodu, to zbyt duże wydzielanie śluzu w oskrzelach, zmiany skórne, odczyny alergiczne, a także spotęgowana czynność gruczołów ślinowych. Jeśli jednorazowo przyjęlibyśmy zbyt duże ilości jodu, to wówczas dojść może do ostrego zatrucia. Wówczas wystąpić może ból brzucha, nudności, biegunka, zaburzenia ze strony serca, a także pieczenie w ustach i metaliczny posmak. Czasami pojawić się mogą także wrzody jamy ustnej oraz obrzmienie ślinianek.

Przeciwwskazania (toksyczność)

Jod w postaci czystej jest toksyczny. Przy bezpośrednim kontakcie ze skórą może wywołać silne podrażnienie, rany, a nawet zmiany martwicze. Jeśli zostanie spożyty, to wówczas może dojść do majaczenia, uszkodzenia ścian żołądka, jelit oraz nerek. Dla człowieka śmiertelna dawka wynosi najczęściej od 3 do 4 gramów.

DARMOWA DOSTAWA

Przy zakupach powyżej 300 zł

BEZPŁATNE ZWROTY

14 dni na zwrot

BIO PRODUKTY

Posiadamy certyfikaty Bio

11,99 zł

InPost Paczkomaty

SZYBKA WYSYŁKA

Wysyłka od 12h

BEZPIECZNA PŁATNOŚĆ

Przelewy24
O autorze:

Kamil Plewka

Jestem pasjonatem zdrowego stylu życia i założycielem natur-sklep.pl, miejsca, gdzie moja pasja do ekologicznej żywności zamienia się w misję dostarczania Wam najlepszych, starannie wyselekcjonowanych produktów. Moja edukacyjna podróż rozpoczęła się na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu, gdzie zdobyłem tytuł magistra na kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji, specjalizując się w branży żywnościowej. To połączenie wiedzy technicznej i zarządczej dało mi solidne fundamenty do zrozumienia zarówno procesów produkcyjnych, jak i potrzeb konsumentów szukających zdrowych opcji żywieniowych. Prywatnie, jestem nie tylko propagatorem, ale przede wszystkim miłośnikiem zdrowej i ekologicznej żywności. Moje zaangażowanie w promowanie zdrowego odżywiania nie kończy się na półkach mojego sklepu – jest to sposób życia, który praktykuję każdego dnia, eksplorując i testując nowe, zdrowe produkty i przepisy, aby móc dzielić się nimi z Wami.

usercart