Jak działa marihuana medyczna i kto może ją stosować?

15 stycznia 2023

Mianem „medycznej marihuany” określa się gatunek konopi siewnych (Cannabis sativa L.), do którego zaliczamy podgatunki: konopie indyjskie (Cannabis sativa indica Lam.), konopie dzikie (Cannabis sativa ruderalis J.), konopie siewne (Cannabis sativa sativa L.).

Przed 2017 rokiem możliwa była w Polsce uprawa jedynie konopi włóknistych (Cannabis sativa sativa L.), które pozbawione są aktywności psychogennej. Po zmianach w prawie wyciągi z konopi innych niż włókniste oraz żywica konopi innych niż włókniste mogą stanowić surowiec farmaceutyczny i być przeznaczone do sporządzania leków recepturowych.

Potocznie produkty te określane są mianem marihuany medycznej, co może mylnie wskazywać na istnienie specjalnie wyizolowanego lekarskiego gatunku konopi. Bardziej słuszne wydaje się używanie określeń takich jak: „marihuana stosowana w celach terapeutycznych” lub „medyczne zastosowanie marihuany”. Natomiast obowiązującymi w Polsce oficjalnymi, prawnymi terminami są: „konopie”, „konopie włókniste” lub „ziele konopi innych niż włókniste”. Aktualnie wykorzystuje się odmiany „marihuany medycznej” uzyskane na drodze długoletnich procesów hodowlanych, w tym licznych krzyżówek roślin. Umożliwiło to uzyskanie wyższej zawartości związków aktywnych, zwłaszcza fitokanabinoidów.

Nowelizacja weszła w życie 1 listopada 2017 roku, co dało możliwość przygotowywania leków recepturowych na bazie konopi w aptekach. Jako surowiec farmaceutyczny stosuje się susz żeńskich kwiatostanów, standaryzowany na zawartość substancji czynnych: THC i CBD.

Przypuszcza się, że preparaty recepturowe na bazie konopi mogą przynieść korzystne rezultaty u pacjentów z chorobą Parkinsona, stwardnieniem rozsianym, padaczką, bólami nowotworowymi, bólami neuropatycznymi, chorobami układu odpornościowego i anoreksją.

Konopie w medycynie – jakie są rodzaje?

Ze względu na rejon pochodzenia oraz różnice morfologiczne klasyfikowane są trzy rodzaje konopi siewnej (Cannabis sativa ).

Pierwsze to konopie indyjskie (Cannabis sativa indica Lam.), zawierające delta-9-tetrahydrokanabinol (THC), który wywołuje działanie psychoaktywne. Przypuszcza się, że to właśnie THC w wyniku łączenia się odpowiednimi receptorami w organizmie ludzkim wpływa korzystnie na leczenie wielu dolegliwości, jak: stany lękowe, zaburzenia snu, różnego rodzaju ból.

Uprawa konopi indyjskich jest zabroniona w Polsce.

Drugi rodzaj to konopie dzikie (Cannabis sativa ruderalis J.), odmiana niemalże niezawierająca THC, pozbawiona aktywności psychoaktywnej, często traktowana przez botaników jako chwast

Trzeci to konopie siewne (Cannabis sativa sativa L.), nazywane włóknistymi, pozbawione są działania psychoaktywnego, ponieważ mogą zawierać jedynie znikome ilości THC, nie wyższe niż 0,2%. Konopie siewne nie powodują euforii oraz zmian percepcji, natomiast posiadają liczne właściwości medyczne. Rośliny z gatunku Cannabis sativa, których suma zawartości THC (delta-9-tetrahydrokanabinolu) oraz kwasu delkta-9-THC-2-karboksylowego w częściach wierzchołkowych roślin, których nie pozbawiono żywicy, nie przekracza 0,3% suchej masy określane są mianem konopi włóknistych. Konopie włókniste mogą być legalnie uprawiane w Polsce, należy jednak najpierw otrzymać pozwolenie na uprawę.

Jak działa marihuana medyczna, jakie jest je zastosowanie?

Zainteresowanie konopiami związane jest głównie z obecnością w ich składzie fitokanabinoidów. Te wytwarzane są głównie we włóknach wydzielniczych żeńskich osobników, a ich najwyższe stężenie odnotowuje się w niezapłodnionych i nierozwiniętych kwiatach. W Cannabis sp. można znaleźć ponad 500 różnych związków, m.in.: alkaloidy, flawonoidy, terpeny. Jednak największe znaczenie lecznicze posiadają związki należące do fitokanabinoidów: kanabidiol (CBD), delta-9-tetrahydrokanabinol (THC), kanabinol (CBN), kanabigerol (CBG). Mechanizm działania kanabinoidów związany jest z wpływem tych związków na receptory kanabinoidowe CB1 i CB2. Receptory CB1 zlokalizowane są głównie w układzie nerwowym i przewodzie pokarmowym, natomiast receptory CB2 znajdują się w obrębie układu odpornościowego (węzły chłonne, śledziona). THC pełni funkcję agonisty (pobudza) tych receptorów, zaś CBD antagonisty (hamuje) receptorów kanabinoidowych, co przekłada się na odmienny wpływ surowców konopnych w zależności od zawartości tych związków.

THC posiada właściwości psychostymulujące oraz reguluje funkcjonowanie układu immunologicznego. Wpływając na pracę mózgu, może powodować stan euforii, pobudzenia, zmianę nastroju. THC wykazuje działanie przeciwbólowe, ograniczające stany zapalne, zmniejszające nudności i wymioty. Przyjmowanie THC stymuluje apetyt oraz wpływa na obniżenie ciśnienia śródgałkowego oka. Stosowanie THC we właściwych, małych dawkach określane jest jako bezpieczne i dobrze tolerowane.

CBD pozbawione jest aktywności psychoaktywnej. Kanabidiol posiada właściwości przeciwdrgawkowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe, łagodzi objawy lękowe oraz stresowe, a także poprawia jakość snu. CBD ogranicza występowanie nudności i wymiotów.

Kanabinoidy wytwarzane w roślinie występują w postaci kwasów, które są nieaktywne farmakologicznie. Aktywacja tych związków następuje pod wpływem działania wysokiej temperatury lub światła. Jedną z metod uaktywnienia substancji zawartych w suszu jest podgrzewanie go przy użyciu waporyzatora.

Marihuana medyczna posiada właściwości lecznicze: przeciwdrgawkowe, przeciwbólowe, przeciwwymiotne oraz przeciwskurczowe. Z tego względu może być stosowana w terapii różnego rodzaju schorzeń:

  • padaczka, zwłaszcza odmiana lekooporna,
  • przewlekły ból,
  • stwardnienie rozsiane,
  • dna moczanowa,
  • choroba Alzheimera,
  • stany lękowe,
  • zespół Tourette’a,
  • w trakcie chemioterapii, w celu ograniczenia nudności i wymiotów,
  • depresja,
  • zaburzenia snu,
  • choroba Parkinsona,
  • fibromialgia (przewlekły ból mięśni i stawów),
  • choroby zapalne jelit,
  • RZS ( reumatoidalne zapalenie stawów).

Nie ma precyzyjnej listy jednostek chorobowych, w których wskazana byłaby terapia z zastosowaniem konopi medycznych. Lekarz zgodnie ze swoją wiedzą może zalecić włączenie do leczenia marihuany medycznej jeśli tylko uzna to za zasadne.

Zazwyczaj konopie medyczne stosuje się równolegle z innym leczeniem farmakologicznym. Zwykle kurację rozpoczyna się od jak najmniejszej dawki, a następnie stopniowo się ją zwiększa do uzyskania pożądanego efektu. W ten sposób można określić najniższą skuteczną terapeutycznie dawkę.


Gdzie kupić Marihuanę medyczną?

Marihuana medyczna wydawana jest w aptece, wyłącznie z przepisu lekarza. W Polsce dostępnych jest kilka produktów, które są źródłem kannabinoidów. Marihuana medyczna przepisywana jest przez lekarza na recepcie elektronicznej z kategorii Rpw (recepta narkotyczna), ponieważ surowiec klasyfikowany jest w grupie środków odurzających I-N. Na prawidłowo wypisanej recepcie powinny znajdować się: nazwa surowca (Cannabis flos), masa suszu (wyrażona w gramach), zalecone dawkowanie, deklarowana zawartość THC oraz CBD w surowcu (jak np. THC 10%, CBD < 2%). Warto zaznaczyć, że receptę może wystawić lekarz pierwszego kontaktu.

Nadal jednak „marihuna medyczna” jest rzadko przepisywana przez lekarzy, wiedza na temat ich praktycznego wykorzystania w leczeniu jest znikoma oraz brakuje wykwalifikowanych specjalistów posiadających doświadczenie w stosowaniu marihuany w celach terapeutycznych.

Marihuana medyczna jest lekiem recepturowym, nierefundowanym, czyli wydawanym pełnopłatnie w aptece.

Dawka przepisanej marihuany medycznej dobierana jest przez lekarza indywidualnie do potrzeb pacjenta. Zazwyczaj rekomendowana dawka dobowa wynosi 1–3 gramy. Gram suszu konopi kosztuje w aptekach od 50 do 70 złotych. Zatem koszt miesięcznej kuracji może wynieść od około 1500zł do nawet ponad 2000 zł. Cena surowca recepturowego nie jest stała, ponieważ nie jest to produkt refundowany i cena ustalana jest przez aptekę.

Warto dodać, że do kosztów terapii marihuaną medyczną należy dołączyć również zakup waporyzatora. Podstawowe wyposażenie obejmujące waporyzator, wagę oraz młynek do rozdrabniania surowca może kosztować od ok. 50 do ponad 2000 zł.

W aptekach dostępne jest 6 różnych odmian konopnego suszu, które różnią stężeniem kanabinoidów THC i CBD, co warunkuje ich różnice w działania i mocy. Pozwala to na lepszy dobór terapii do potrzeb chorego. Marihuana na receptę dostępna jest na stronie: https://www.doz.pl/apteka/k5567-Marihuana_medyczna.

Jak stosować medyczną marihuanę?

Jako najlepsze rozwiązanie na podawanie konopi medycznych wskazuje się metodę waporyzacji, będącą rodzajem inhalacji. Polega ona na rozdrobnieniu surowca, a następnie podgrzaniu go do odpowiedniej temperatury. Tworzy się w ten sposób para, bogata w substancje czynne, którą wciąga się przy użyciu waporyzatora. Metoda ta pozwala osiągnąć działanie lecznicze w przeciągu 5–10 minut. Uzyskany efekt terapeutyczny utrzymuje się od 2 do 4 godzin. Dodatkowo waporyzacja ogranicza utratę substancji czynnych oraz pozbawiona jest narażenia na związki smoliste, które uwalniane są w trakcie jednej z najpowszechniejszych metod stosowania marihuany medycznej, jaką jest jej palenie.

Bibliografia:

Kaniewski, Konopie siewne (Cannabis sativa L.) – wartościowa roślina użytkowa i lecznicza, „czytelniamedyczna.pl”, https://www.czytelniamedyczna.pl/5989,konopie-siewne-cannabis-sativa-l-wartociowa-rolina-uzytkowa-i-lecznicza.html, [dostęp:] 04.11.2022.
 
E. Zygadło-Kozaczuk,

Medyczna marihuana – aspekty prawne i lecznicze, „e-dtp.pl”,

https://e-dtp.pl/medyczna-marihuana-aspekty-prawne-i-lecznicze/, [dostęp:] 04.11.2022.

Praca zbiorowa, Czym są medyczne konopie? Część 1, „farmakoekonomika.com.pl”,

https://www.farmakoekonomika.com.pl/czym-sa-medyczne-konopie-czesc-1/, [dostęp:] 04.11.2022.

Praca zbiorowa, „katowice.oia.pl”, https://katowice.oia.pl/aktualnosci/lecznicze_w__a__ciwo__ci_konopi_i_mo__liwo__ci_ich_zastosowania_w_medycynie?print=1, [dostęp:] 04.11.2022.

Praca zbiorowa, Medyczna marihuana w Polsce. Ile kosztuje marihuana lecznicza z THC na receptę?, „centrum-mk.pl”,

https://centrum-mk.pl/marihuana-lecznicza-cena-ile-kosztuje-marihuana#Jakimi_wlasciwosciami_charakteryzuje_sie_lecznicza_marihuana, [dostęp:] 04.11.2022.

https://www.urpl.gov.pl/pl/komunikat-prezesa-urz%C4%99du-z-dnia-16-lipca-2019-w-sprawie-wytycznych-dotycz%C4%85cych-nazewnictwa-0, [dostęp:] 04.11.2022.

Artykuł sponsorowany

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

O autorze:

Łukasz Tomaszczyk

Jestem głęboko zaangażowanym pasjonatem zdrowego stylu życia i ekologicznego żywienia, a moja współpraca z natur-sklep.pl jest naturalnym przedłużeniem mojej prywatnej misji promowania zdrowych nawyków i świadomego wybierania produktów. Moja podróż w świat naturalnej żywności zaczęła się od osobistej transformacji i poszukiwania sposobów na poprawę samopoczucia przez zmianę diety. Z czasem, to zainteresowanie przekształciło się w pasję, która teraz definiuje każdy aspekt mojego życia. Dzięki latom samokształcenia, uczestnictwu w warsztatach, oraz ciągłemu eksperymentowaniu z ekologicznymi produktami, zdobyłem rozległą wiedzę na temat wpływu żywności na nasze zdrowie. Jestem przekonany, że dzielenie się tą wiedzą może pomóc innym w dokonywaniu lepszych wyborów żywieniowych, co stało się moją misją.

usercart